‹‹ሬሳ ማቃጠሉ ቢለመድ መሬትን ይቆጥባል›› ፕሮፌሰሩ ምን ነካቸው

(አንድ አድርገን ጥር ስላሴ ፤2004ዓ.ም)፡-ሰሞኑን መንግስ በመሬት ላይ ያወጣው ሀገር አቀፍ የሊዝ አዋጅ  ምክንያት በማድረግ ድሀውም ሀብታሙም ፤ ተከራዩም አከራዩም ፤ የገባውም ፤ ያልገባውም፤ የማያገባውም ፤ከተማ ውስጥ ያሉ ኤፍ ኤም ጣቢያዎቻችን ፤ አዋጁ ዱብ እዳ የሆነባቸው የከተማዋ ነዋሪዎች ፤ የመንግስት ህግ አስፈፃሚዎች፤  ብቸኛው ኢቲቪ  ጣቢያችን  ብቻ የሁሉም ሰው የመነጋገሪያ አርእስት ከሆነ ሰንበትበት ብሏል፡፡ ባልታሰበው አዋጅ አንጀታቸው ቅቤ የጠጣ ሰዎች እንዳሉ አንጀታቸው ያረረም ዜጎች ጥቂቶች አይደሉም፡፡ አሁን የኔ አላማ በቴሌቪዥን የሰለቸንን ወሬ ፤ ገና ሲመጣ Remote Control የምናነሳበትን ጉዳይ ለመድገም አይደለም፡፡  በዚህ ዙሪያ ላይ ፕሮፌሰር መስፍን ወልደማሪያም በፍትህ ጋዜጣ ቅፅ 5 ቁጥር 170 ፤ ጥር 4 2004 ዓ.ም   ላይ ያሰፈሩትን ፅሁፍ አንብቤ ‹‹ምነ ነካቸው›› ያስባለኝን ሀሳብ ለእናንተው ለማካፈል እንጂ ፡፡ ለማንኛውም እርስዎም እንዲያነቡት አንዱን አንቀፅ እንደወረደ አቅርበንዎለታል፡፡

‹‹ዛሬ የኢትዮጵያን መሬት እኩል ብንካፈል ለእያንዳንዳችን 14,123 ካሬ ሜትር ያህል ይደርሰናል ፤ …….››  በማለት ይጀምራሉ ፤ መሬት ማለት ለገበሬው ፤ ለከተማ ነዋሪው ፤ ለመንግስት ፤ ለወደፊት ትውልድ ምን ማለት እንደሆነ በጥሩ ሁኔታ ምሁራዊ ዳሰሳ አርድገዋል ፤ ቀጥለውም ‹‹… የመሬት ችግር መኖሩን የማያውቁ ባለስልጣኖችና የደላቸው ሀብታሞች ብቻ አይደሉም ፤ በመንገድ ላይ የሚተኛው ደሀና ዘመድ ሲሞትበት የሚቀበርበት እያጣ የሚንከራተተው ነው፡፡ ለአንድ መቃብር አስር ሺህ እና አስራ አምስት ሺህ ሲከፈልም መሬት አልተወደደም ማለት ይቻላልን? ስርአቱ ዘመናዊ መሰለ እንጂ ያው መሬት መብላቱን አልተወም ፤ ዘመናዊ ቀባሪዎች ተፈጥረዋል፤ ቀብርን የሚተካውና መሬት የማያስፈልገው የሬሳ ማስተናገጃ ማቃጠል ገና አልተጀመረም ፤ የባህሉ ጣጣ አስሮታል ፤ ማገዶውም እየተወደደ ነው ፤ ነገር ግን ሬሳ ማቃጠሉ ቢለመድ መሬትን ይቆጥባል ፤ ለደሀውም ለአካባቢውም የተሻለ ይሆን ነበር ፤ ሹሞቹ ግን ገና አላሰቡበትም…››ብለው ነበር የፃፉት

አንድ ጊዜ አንብቤ ስጨርስ ‹‹ፕሮፌሰሩ ምን ነካቸው?››  ብዬ ራሴን ጠየኩኝ ፤ ‹‹ሰው ሲያረጅ ወደ ህፃነነት ይመለሳል ›› ሲባል ሰምቻለሁ ፤ ሰው ግን ህፃንም ቢሆን እንዲህ ያስባል የሚል ግምት የለኝም ፤ ሰውየው የሀገሪቱን ባህል እምነት ውስጥ ያልኖሩ እና የማያውቁት ቢሆኑ ወይም የህንድ አያልያ ደግሞ የቻይና ፕሮፌሰር ቢሆኑ እኔም ባልገረመኝ ነበር ፤ ነገሩ ግን ኢትዮጵያ ላይ ተወልደው ፤ አፈር ፈጭተው አድገው ፤ እዚህው ተምረው ፤ ለረዥም ዓመት በሙያቸው ሀገራቸውን አገልግለው ጡረታ የወጡበት ሀገር ላይ ‹‹ሬሳ ማቃጠሉ ቢለመድ መሬትን ይቆጥባል›› የሚል ሀሳብ ለእኛ ይዞ መቅረብ ምን ይሉታል? ህንድ ፤ ቻይናና ፤ ሩቅ ምስራቅ አካባቢ የሚገኙ ሀገሮች ሬሳ እንደሚያቃጥሉ አውቃለሁ ፤ ለምን እንደሚያቃጥሉ ግን ከአሉባልታ የተሻለ እውቀት የለኝም ፡፡

እኛ ለዘመናት ሬሳን ቤተክርስትያን ወስደን የምንቀብረው  ስላልገባን ይሆን እንዴ ? ሬሳን ብናቃጥል የተሻለ አካባቢ መፍጠር እንችል ይሆን ? መሬትስ መቆጠብ እንችል ነበርን ? እንዴት አድርገው አስበው ይህን እንደፃፉት አላውቅም ፤ ነገር ግን ከ80 ዓመት የተማረም ይሁን ያልተማረ ትልቅ ከሚባል አዛውንት ይህን የመሰለ የወረደ ለትውልድ የማይጠቅም ፤ ማንነትን የሚያጎድፍ ፤ ስብእናን የሚነካ ፤ ሞራልን የሚያሳድፍ ሀሳብ ይቀርባል ብዬ አለማሰቤ እኔን አስገርሞኝ ሊሆን ይችላል፤ እርስዎስ ከእምነታችን ፤ ከባህላችን ፤ ከአኗኗር ዘይቤያችን ፤ ከታሪካችን አኳያ ይህን ሀሳብ እንዴት ያዩታል? መፅሀፍ ቅዱስ ሰው ከሞተ በኋላ እንዲቃጠል ያዘዘበት ቦታ ያለ አይመስለኝም ፤ ለዛውም የሞተው ሰው ተዝካር የማውጣት ፤ ሙት ዓመቱን ጠብቆ የማሰብ ልማድ በኦሪት መፅሀፍ ላይ ሰፍሮ እናኛለን ፤ መፅሀፈ መሳፍንት 11 ፤ 40

ማገዶ ምንም ያህል ቢወደድ እንዴት ሰውን የመሰለ በአምላክ አምሳል የተፈጠረን ፍጡር ለዚህ ነገር ያስቡታል ? ፕሮፌሰሩ በፈረቃ ማሰብ ጀመሩ እንዴ? አሁን አሁን የምንሰማቸው ነገሮች በጣም የሚገርሙ እየሆኑ መጥተዋል ፤ ለምን ይሆን ጆሯችን ጥሩ ነገር መስማት ቢናፍቅም መስማት ያልቻለው?

እውነት ነው በከተሞች አካባቢ የመቀበሪያ ቦታ እጥረት እንዳለ የማያውቅ የከተማ ሰው ይኖራል ብዬ አላስብም ፤ 4 ኪሎ የሚገኝው ስላሴ ቤተክርስትያንም እናት አባትዎን ፤ እህት ወንድምዎን ፤ ሌላም ዘመድ አዝማድ ለመቀበር ቢሹ ከ10 ሺህ ብር በላይ እንደሚጠየቁ እናውቃለን ፤ በአሁኑ ሰዓት ሰው ቢሞትብን አዲስ አበባ ዳር ላይ ያሉ አብያተክርስትያናት ካልሆኑ በቀር መሀል ላይ የሚገኙት በቤተክርስትያኖች ላይ ቀድሞ የመቀበሪያ ቦታ በሰንበቴ ማህበርም ሆነ በሌላ መንገድ ካልያዙ በቀር እንዲህው በዋዛ እንደማገኝ ይታወቃል ፤ ሀገሪቱ ለመኖርም ሆነ ለመሞት የማትመች ብትሆንም ይህን የመሰለ የሬሳ ማቃጠል ስርዓት ታስተናግዳለች የሚል ሀሳብ የለንም ፤ ለመኖር ለከበደው ማህበረሰብ ስለ ነገ ማረፊያ መቃብር ቦታ አስብ ቢሉት ‹‹መጀመሪያ ልኑር›› ነው የሚልዎት  ፤  ነገ ለመኖር እንደምናስበው ከዚህች ዓለም ኮንትራታችን ለሚቋረጥባ ቀን ቁጭ ብለን ብናስብ መፍትሄ የምናጣ አይመስለንም ፤ መሬት ምንም ያህል ቢወደድ የፕሮፌሰሩ ሀሳብ መፍትሄ አይሆንም፡፡

በአዲስ አበባ ውስጥ ከ100 በላይ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተክርስትያን ፤  ኮልፌ አካባቢ የሚገኝ አንድ የሙስሊም መቃብር   ፤ ጀነራል ዊንጌት አካባቢ የሚገኝ አንድ የካቶሊክ የመቃብር ስፍራዎች ይገኛሉ ፡፡ሁሉም እንደ ቤተ እምነቱ በእነዚህ የቀብር ቦታዎች አገልግሎት ያገኛል ፤ ፕሮቴስታንቶች ደግሞ በቅዱስ ዮሴፍ ቤ/ን እንደሚቀበሩ ይታወቃል፡፡

ከጊዜ ወዲህ ግን  በቦታ ጥበት ፤ የመቃብር ቦታ ከመሙላት ጋር፤ ቦታዎችን ለሌላ አገልግሎት ከማዋል ጋር ከማዋል ጋር በተያያዘ  እና በተለያዬ ጉዳዮች ምክንያት ከ100 በላይ የኦርቶዶክስ ቤተክርስትያኖች ውስጥ የቀብር አገልግሎት የሚሰጡት ጥቂቶቹ ናቸው ፤ ለንግድ የሚያመች ቦታ ያላቸው ቤተክርስትያኖች የመቃብር ቦታዎችን እያነሱ ለቤተክርስትያንያቱ ቋሚ የገቢ ምንጭ ይሆን ዘንድ ወደ ዘመናዊ ህንፃ መስሪያ ቦታ እየቀየሯቸው ይገኛሉ ፡፡ ይህ ጥሩ ሆኖ ሳለ ‹‹ሰው ዙሮ ዙሮ ከቤት ኖሮ ኖረ ከመሬት ›› ስለሆነ ከሚመለከታቸው የመንግስት አካላት ጋር በመነጋገር ተተኪ የመቃብር ቦታ ማዘጋጀት አለባቸው፡፡ መቀበሪያው ለእኛ ለበታች የህብረተሰብ ክፍሎች ብቻ ሳይሆን ለእነሱም ለባለስልጣኖቻችን መሆኑንም ማወቅ ይገባቸዋል፡፡

ለፕሮፌሰሩ ማለት የምንወደው ግን ፤ ይች ሀገር ኢትዮጵያ ነች እንጂ ህንድ ወይም ቻይና አይደለችም፤ ሬሳ ማቃጠልም ዘመናዊነት አያስብልም ፤ ሬሳ አቃጥለን የምናገኝው ነገር ቢኖር ሰላም ማጣት እንጂ ቦታ መቆጠብ አይደለም፤  ይህን ሀሳብ አይደለም ፊደል ከቆጠረ ይቅርና ካልተማረ ማህይም እንኳን አንጠብቅም ፤ ከእምነታችንም ሆነ ከባህላችን ጋር አብሮ የማይሄድን ነገር የምንቀበልበት አእምሮ ሆነ ህለና የሌለን መሆኑን ብቻ ነው፡፡